Wat hebben we gedaan?

Wij zetten in op het behoud van de leefbaarheid en de economische vitaliteit (als bovenlokaal winkelgebied) van het centrum van Zevenaar. Wij starten samen met centrumondernemers en vastgoedeigenaren met het toekomstbestendig maken van het centrum. Ieder vanuit zijn eigen rol. We zetten in op een eenduidige profilering en het compact maken van het kernwinkelgebied tot een centrumgebied.

We voeren het Actieplan Centrum uit, met als doel het centrum te ontwikkelen tot een compleet, compact en comfortabel winkel-, woon-, werk- en uitgaansgebied. We faciliteren de aanstelling van een centrummanager en professionalisering van de samenwerking tussen ondernemers, vastgoed en gemeente. Daarnaast stellen we met de betrokken partners een marketingstrategie en activiteitenplan op en voeren deze uit. Ook starten we met het opstellen van een plan om het centrum compact te maken: een transformatieplan.

Stand van zaken

Samen met vastgoedeigenaren en centrumondernemers hebben we het Toekomstperspectief centrum Zevenaar opgesteld, als nadere uitwerking van de Centrumvisie 2015-2025. Hierin staat beschreven wat we als kernwinkelgebied beschouwen en waar ruimte is voor transformatie van winkelpanden, om zo te komen tot een compacter centrum. Door gebrek aan capaciteit hebben we nog geen visie op horeca en detailhandelsstructuur kunnen opstellen. Dit willen we doen we in 2024, vooruitlopend op een actualisatie van de Centrumvisie 2015.  

We voeren de volgende projecten uit:

• Herinrichting van het Raadhuisplein in Zevenaar

In het najaar van 2022 starten we met de uitvoering van de herinrichting van het Raadhuisplein. Oplevering is voorzien in 2023. Dit plein behoudt de functie van evenemententerrein en krijgt een sfeervolle en functionele inrichting. Het ontwerp is in samenspraak met omwonenden en ondernemers gemaakt.

• Herinrichting van de Markt in Zevenaar

Een opwaardering van de openbare ruimte in het centrum biedt veiligheid, comfort en beleving voor de consument. Dit leidt tot meer bezoekers en uitgaven en dus omzet voor de ondernemers. Deze maatregel moet specifiek meer ruimte voor horecaondernemers bieden. De start van de herinrichting is gepland voor uiterlijk 2024.

• Herinrichting van het Muldershof

In 2022 starten we met het maken van een ontwerp voor het Muldershof, samen met omwonenden en ondernemers. We hebben specifiek aandacht voor de verblijfsfunctie van het plein en het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen in het kader van hittestress en klimaatadaptatie.

Stand van zaken

Het Raadhuisplein is opgeleverd medio 2023. Ook de herinrichting van het horecaplein op de Markt is inmiddels afgerond. In oktober 2024 staat de uitvoering van de herinrichting Muldershof gepland.

We blijven inzetten op het realiseren van de Fashion Outlet Zevenaar. Deze ontwikkeling levert circa 500 directe arbeidsplaatsen op. We werken aan een positief effect voor de binnenstad. Daarnaast benutten we de FOZ om de regio te promoten. Dit heeft een economische spin-off. Samen met de Regionale Opleidingscentra (ROC’s) leidt de FOZ haar personeel op.

Stand van zaken

Op 6 maart 2024 heeft de Raad van State (RvS) wederom een tussenuitspraak gedaan over de aansluiting Zevenaar - oost als onderdeel van het project doortrekking A15/ Verbreding A12 (ViA15). Naar aanleiding hiervan moet de minister van infrastructuur en waterstaat nog een betere onderbouwing geven bij het zogenaamde extern salderen. Hij heeft hiervoor een half jaar gekregen. Na aanlevering wordt het dossier verder door de RvS behandeld. De verwachting is dat de behandeling hiervan nog een half jaar kan duren voordat er een uitspraak komt. Vanwege het ontbreken van de definitieve duidelijkheid over de aansluiting Zevenaar - Oost is de levering van de gronden ten behoeve van de Fashion Outlet Zevenaar opgeschort. Het voorziene moment van gronduitgifte is vooralsnog niet in strijd met de afspraken hierover in de koop- en realisatieovereenkomst van de Fashion Outlet Zevenaar.

Voorstel raad

De gemeenteraad informeren over de verdere vertraging in de realisatie van de aansluiting Zevenaar - Oost en daarmee de ontwikkeling van de Fashion Outlet Zevenaar.

Om de economische structuur en de positie van Zevenaar te versterken investeren we in toekomstbestendige werklocaties, waar duurzaamheid en mobiliteit onderdeel van uitmaken. Om Hengelder en Tatelaar toekomstbestendig te maken, is onderzocht wat de actuele knelpunten zijn. Alternatieve invullingen worden hierbij ook afgewogen. Denk aan de mogelijkheid van transformatie naar een woongebied.
Samen met ondernemersvereniging Lindus voeren we gesprekken met ondernemers. De inzet is gericht op het vergroten van de organisatiegraad en het opstellen en uitvoeren van maatregelen. Voor de uitvoering van de maatregelen dienen we een subsidieaanvraag bij de provincie in.

Stand van zaken

De stuurgroep van Hengelder en Tatelaar wil zich verenigen en onderzoekt de mogelijkheden om dit te realiseren. Ook willen ze een parkmanager voor één jaar in dienst nemen om ervaringen op te doen. Daarnaast onderzoeken ze mogelijkheden voor alternatieve energie. De gemeente faciliteert de stuurgroep op deze punten en kijkt naar financieringsmogelijkheden. Vanuit de gemeente wordt het groen- en verkeersplan opgesteld en is gestart met het ontwerp van de Edisonstraat.

We realiseren uitgeefbare bedrijfskavels ten behoeve van de werkgelegenheid. Hiermee faciliteren we ook de behoefte vanuit lokale ondernemers en voorzien wij in uitbreidingsruimte voor bedrijven. We zetten in op een toekomstbestendig en duurzaam bedrijventerrein. We starten met de planuitwerking van Business Park 7PoortII. Om ook het bedrijfsleven de kans te geven groener te worden, zetten we in op een waterstoftankstation in de gemeente. Bij voorkeur op Business Park 7PoortII. Dit nemen we mee in de planuitwerking. We richten een projectorganisatie in, maken ontwerpen, stemmen af en voeren de benodigde onderzoeken uit. Na de planuitwerking wordt een grondexploitatie vastgesteld. Naar verwachting komt de grondexploitatie een jaar na de start van de planuitwerking voor besluitvorming ter tafel.

Stand van zaken

Het bestemmingsplan en exploitatieplan voor BusinessPark 7Poort II zijn eind 2023 in procedure gebracht. Vaststelling van het bestemmingsplan en exploitatieplan is voorzien in juni 2024. Ook is een grondverwervingskrediet beschikbaar gesteld en zijn de eerste gronden die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van BusinessPark 7poort II, gekocht en geleverd.

De arbeidsmarkt is uit balans. Er zijn voldoende vacatures, met name in de horeca, zorg, techniek en ICT. Geschikte en beschikbare werknemers zijn lastig te vinden. Vanuit onze rol als gemeente gaan wij in gesprek met partners zoals de Liemerse Ambassade, Groene Metropoolregio, ondernemersverenigingen, onderwijs- en andere kennisinstellingen, Regionale Sociale Dienst de Liemers (RSD) en het werkgeversservicepunt (WSP).

We stimuleren om personeel op te leiden, om te scholen en/of om geschikte opleidingen en werkervaringsplaatsen (stages) aan te bieden en inzet van arbeidsmigranten te faciliteren. We leggen hierbij de nadruk op techniek- en talentonderwijs en hebben oog voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en inclusief werkgeverschap.

Stand van zaken

Via de Groene Metropoolregio, The Economic Board en provincie Gelderland zetten in op regionale samenwerking door een breed gedragen Human Capital Agenda (HCA), wat ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden moet helpen met dit vraagstuk. Het Human Capital Akkoord is door de drie organisaties vastgesteld. The Economic Board coördineert de uitvoering van de HCA. Wij nemen actief deel aan de werktafel onbenut arbeidspotentieel. Bij de overleggen met ondernemers en ondernemersverenigingen bespreken we het thema arbeidsmarkt regelmatig.
Daarnaast zijn wij als gemeente zelf regelmatig in gesprek met de RSD en het WSP.

In 2020 is de Liemerse Ambassade opgericht. De Liemerse Ambassade is het knooppunt in het regionaal economisch netwerk. Deze netwerkorganisatie helpt projectideeën te realiseren van Liemerse inwoners en bedrijven. Dat doen ze door krachten van ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen, overheid en inwoners te verbinden, talenten te ontwikkelen, middelen te verwerven en de resultaten aan het hele land te laten zien. De meerwaarde van deelname is meer samenhang realiseren tussen verschillende gebieden en vergroten van de structurele samenwerking om de economische kracht in de Liemers te versterken. Met name op de arbeidsmarktproblematiek en uitvoering van de Liemers Economische Visie speelt de Liemerse Ambassade een rol.

Stand van zaken

Naast de uitvoering van de Liemers Economische Visie, werkte de Liemerse Ambassade ook aan de profilering van de Liemers en de transitie van het buitengebied. De Liemerse Ambassade heeft in juli succesvol een aanvraag gedaan voor een LEADER-programma. LEADER richt zich op de versterking van het platteland op het gebied van leefbaarheid, duurzaamheid en economie. De provincie heeft positief op de aanvraag besloten en de Liemers een LEADER gebied gemaakt. In 2023 is ook de gemeente Montferland betalende partner geworden van de Liemerse Ambassade.

Regionale samenwerking is belangrijk om doelstellingen te behalen die wij niet op lokale schaal kunnen bereiken. Binnen het programma Productieve Regio stimuleren we het ondernemerschap in het MKB en versterken we de arbeidsmarkt door uitvoering van de Human Capital Agenda. Ook richten we ons op doorontwikkeling van de clusters Health & Hightech en Energy en zorgen we voor toekomstbestendige werklocaties. We zorgen er tenslotte voor dat de logistiek in onze regio kan verduurzamen, aangezien dit een belangrijke randvoorwaarde is voor een gezond economisch klimaat.

Stand van zaken

In het vastgestelde koersdocument ‘Economie van de Toekomst’ zet de GMR haar economisch profiel neer: hoe willen we dat onze economie er in 2040 uitziet? Deze koers is input voor het Regioarrangement. Op basis van deze koers stelt de GMR ook een nieuw Regionaal Programma Werklocaties (RPW) op. Deze moet op 1 januari 2025 van kracht worden, nadat de gemeenteraden hierover een besluit hebben genomen. Op basis van het lopende RPW hebben we ontwikkelruimte toegekend gekregen om 7Poort uit te breiden. Binnen de Productieve regio faciliteren we MKB-ers om toekomstbestendig te ondernemen, onder andere met het aanbieden van trainingen op het gebied van bedrijfsvoering en digitalisering. Helaas blijken MKB-ers een moeilijk te bereiken doelgroep. Binnen het speerpunt duurzame logistiek is de rol van de GMR steeds duidelijker geworden. We benaderen logistiek integraal: de samenwerking met de circulaire en verbonden regio is tot stand gekomen. Ook hebben we onze koers vastgelegd in de Roadmap Duurzame Logistiek.  

We blijven werken aan de uitvoering van de Economische Agenda Zevenaar. We zetten in op meer werkgelegenheid, meer ruimte voor ondernemerschap en meer samenwerken als partners in business. Vermindering van regeldruk en verbetering van de dienstverlening aan ondernemers door de gemeentelijke organisatie zijn hiervoor belangrijke resultaten. We verbeteren onze dienstverlening onder meer door het inrichten van een speciaal ondernemersloket. Door uitvoering van een tweejaarlijkse ondernemerspeiling meten we het effect van de verbetering. In het kader van ruimte voor ondernemerschap gaan we aan de slag met het toekomstbestendig maken van bedrijventerrein in Lobith en/of Giesbeek, afhankelijk van de organisatiegraad op het terrein. Om de uitvoering van de Economische Agenda te bewaken, stellen we een Economische Monitor op.

Stand van zaken

Op de ontbijtbijeenkomst in het kader van de Dag van de Ondernemer hebben we aan circa 150 ondernemers de 1e economische monitor gepresenteerd. Om de economische agenda te monitoren, ontwikkelen we de Economische Monitor. Projecten die we momenteel uitvoeren zijn het verbeteren van de dienstverlening vanuit de gemeente aan ondernemers (we startten met een digitaal ondernemersplatform), het toekomstbestendig maken van Tatelaar/Hengelder en het uitvoeren van het Actieplan voor het Centrum.

In 2020 zijn we gestart met de uitvoering van de Liemers Economische Visie (LEV), samen met de gemeenten Doesburg, Duiven, Montferland en Westervoort. Speerpunten zijn maakindustrie, logistiek, vrijetijdseconomie en detailhandel. In 2022 ronden we de eerste fase af en stellen we een nieuw uitvoeringsprogramma 2023-2026 op. Deze voeren we samen met de Liemerse gemeenten, ondernemers en onderwijsinstellingen binnen de Liemerse Ambassade uit.

Stand van zaken

In 2023 hebben we een evaluatie uitgevoerd (op inhoud en organisatie) van de LEV. Dit is tevens de basis voor de nieuwe SMART doelstellingen, het uitvoeringsprogramma en de bijbehorende begroting voor de jaren 2024-2026. De belangrijkste conclusies en aanbevelingen zijn dat de gekozen speerpunten nog steeds relevant zijn. De focus per speerpunt wordt wel verlegd. Binnen het speerpunt maakindustrie leggen we de nadruk meer op de arbeidsmarkt. Bij vrijetijdseconomie zetten we regionaal in op een toeristisch platform en betrekken we de retail meer en voor logistiek geldt dat we inzetten op verduurzaming van de sector. De coördinatie van de uitvoering leggen we voor de komende jaren wederom in handen van de Liemerse Ambassade. Meer betrokkenheid vanuit onderwijs en ondernemers is hierbij van belang.

We werken mee aan het opstellen van een landbouwvisie, waarvan de coördinatie bij de Liemerse Ambassade ligt. Uit deze visie blijkt wat agrariërs nodig hebben in de Liemers om toekomstbestendig te kunnen boeren. Multifunctioneel ruimtegebruik, ruimte voor nevenfuncties, lokale producten (korte ketens), belangenafweging en regelgeving bij duurzame energiebronnen en duurzame bedrijfsvoering kan in deze visie een plek krijgen. Vervolgens worden deze vertaald in onze ruimtelijke plannen.

We werken samen met de Liemerse gemeenten aan een vitaal landelijk gebied. Afgelopen jaar zijn hiervoor stappen gezet op regionaal (Liemers) en provinciaal niveau. Regionaal zijn door de Liemerse ambassade stappen gezet om te komen tot een doelgerichte samenwerking met de agrarische sector om zo verder te komen richting een gezond landelijk gebied. Daarnaast is ook op Liemers niveau een plan van aanpak opgesteld voor gebiedsproces ’t Broek. Dit gebiedsproces is op provinciaal niveau ingebracht bij het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland (VLGG) en de regioarrangementen vanuit GMR om op die manier gelden beschikbaar te krijgen voor de verdere uitvoering hiervan.

Voorstel raad

Wij stellen voor het jaar gereed van dit resultaat aan te passen naar 2024.

Beleidsindicatoren

Het aantal banen en woningen is in de gemeente Zevenaar niet volledig in balans. Vanuit de geplande woningbouw opgave is het zaak om ook ruimte voor economie goed te borgen. Een gezonde economie draagt, net als een gezonde leefomgeving en een inclusieve samenleving, bij aan de brede welvaart. Voor het versterken van de lokale economie zetten we onder andere in op de uitbreiding van bedrijventerrein 7Poort. De voorkeur heeft het om het woon-werkverkeer zo beperkt mogelijk te houden.

De gemeente Zevenaar volgt de provinciale en landelijke trend. Het aantal vestigingen ten opzichte van de inwoners in de leeftijdscategorie 15 t/m 64 jaar stijgt. Oorzaak hiervoor is het relatief grote aantal oprichtingen en het nog beperkt aantal faillissementen. Naar verwachting zet de stijging wel door, maar niet zo fors als in 2022.