Wat hebben we gedaan?

We evalueren de aanpak van de bestrijding van armoede zoals beschreven in de beleidsnotitie armoede en schulden voor de periode 2019-2022. Ook laten we een minima-effectrapportage door het NIBUD uitvoeren, waarbij de financiële gevolgen van het synchroniseren van de inkomensgrens voor inwoners inzichtelijk wordt. Tevens zullen we het NIBUD vragen om inzichtelijk te maken voor welke huishoudtypen er mogelijk sprake is van een armoedeval. Daarnaast kijken we naar wat het verhogen van de inkomensgrens voor de inwoner aan welzijn en preventie oplevert. De uitkomsten van het NIBUD-onderzoek en van de beleidsevaluatie bespreken we met het armoedeplatform. De uitkomsten verwerken we in een nieuwe Beleidsnota armoede en schulden. Samenwerking met het armoedeplatform bestendigen en versterken we.

Stand van zaken

Minima effectrapportage NIBUD is, mede als gevolg van de koopkrachtregelingen van het Rijk, mei 2024 gereed. De raad heeft verzocht om het Energiefonds in 2024 uit te voeren waardoor evaluatie later dan gepland wordt uitgevoerd.

Voorstel raad

Doelstelling continueren. Uitkomsten minima effectrapportage van Nibud in armoedeplatform bespreken en platform betrekken bij beleidsontwikkeling. In het najaar (oktober, november 2024) zal er een armoede congres georganiseerd worden in de Turmac Cultuur fabriek. Caritas de Liemers, de Voedselbank, de Rabobank en het armoedeplatform (gemeente Zevenaar) zijn hiervan de initiatiefnemers en zullen dit samen organiseren.

De ambitie is om dezelfde inkomensgrens te gebruiken voor alle regelingen. Zo is het voor inwoners eenvoudiger te bepalen wanneer zij op welke hulp kunnen rekenen. De inkomensgrenzen voor de minimaregelingen zijn, op de individuele inkomenstoeslag (110%) en de collectieve zorgverzekering (140%, derde pakket) na, allemaal gesteld op 120%. We onderzoeken verdere synchronisatie van de inkomensgrenzen.

Stand van zaken

Naast de ambitie om eenzelfde inkomensgrens te hanteren voor alle regelingen, is in het collegeprogramma tevens aangegeven dat aanpassing van de hoogte van de grenzen onderzocht zou worden.
Het Nibud onderzoekt in het eerste kwartaal 2024 het minimabeleid en de toereikendheid hiervan. Op basis van dit onderzoek kan worden bepaald of bijstelling van de hoogte van de inkomensgrenzen nodig is en kan aan de hand hiervan eventueel eenzelfde grens worden bepaald. Het is gezien de verschillende koopkrachtmaatregelen vanuit het rijk niet mogelijk geweest om dit onderzoek eerder te laten uitvoeren.

Voorstel raad

Doelstelling continueren. Minima effectrapportage van Nibud laat zien dat ophoging  van de inkomensgrenzen en dus ook van de individuele inkomenstoeslag niet nodig is. De verschillende huishoudtypen worden voldoende ondersteund. Het onderzoek laat ook zien dat inwoners met zorgkosten in een kwetsbare positie verkeren. Het is derhalve niet raadzaam om de inkomensgrens van de collectieve zorgverzekering naar beneden bij te stellen. Ophoging van de grens van de individuele inkomenstoeslag brengt daarentegen kosten met zich mee zonder dat het gericht huishoudtypen ondersteund die meer steun kunnen gebruiken. Op basis van het onderzoek van Nibud wordt in samenwerking met het armoedeplatform en de cliëntenraad een beleidsnota opgesteld waarin het minimabeleid opnieuw wordt vastgesteld, daarbij zal worden ingegaan op de inkomensgrenzen

We willen nog meer inzetten op het in een vroeg stadium helpen van inwoners die financiële problemen ondervinden. Hiervoor richten wij ons op het doorontwikkelen en uitbreiden van de aanpak vroegsignalering schulden in de uitvoering door onze schuldhulpverleningsconsulenten. Nadere doelstellingen ten behoeve van vroegsignalering schulden werken we in de komende Beleidsnotitie armoede en schulden voor 2023 en verder uit.

Stand van zaken

In 2023 hebben we ons gericht op het doorontwikkelen en uitbreiden van de aanpak vroegsignalering schulden in de uitvoering door onze schuldhulpverleningsconsulenten. Zo zijn we een pilot gestart met een belteam via het bedrijf Certin. Er zijn afspraken gemaakt dat gedurende een half jaar maandelijkse signalen van beginnende betaalachterstanden van burgers telefonisch opgepakt worden. Ook is onderzocht in hoeverre een samenwerking tussen de woningbouwverenigingen en de vroegsignaleerders een hogere opbrengst zou kunnen genereren. Dit is nog niet verder uitgewerkt omdat we eerst de resultaten van de inzet van het belteam willen afwachten. Ook zijn we met CAK lijsten aan de slag gegaan om zo inwoners met een betaalachterstand van de zorgpremie meer in beeld te krijgen.
Op dit moment schrijven wij een nieuwe beleidsnotitie waarin nadere doelstellingen ten behoeve van de vroegsignalering schulden verder uitgewerkt worden.

Voorstel raad

De uitwerking van nadere doelstellingen ten behoeve van vroegsignalering schulden en schuldhulpverlening in het algemeen in de komende beleidsnotitie Armoede en Schulden door te schuiven naar eind 2024. Om die reden stellen wij voor het jaar gereed van dit resultaat aan te passen naar 2024.

Beleid dat een positieve invloed heeft op de gezondheid en welzijn van onze inwoners, daar zetten we op in. We leggen een grotere nadruk op preventie en blijven oog houden voor de betaalbaarheid van de zorg. De situatie in het sociaal domein is de afgelopen jaren veranderd. Zowel op het gebied van de (financiële) relatie met het Rijk, maar ook in de ontwikkeling van de zorgvragen van inwoners zijn veranderen. Deze steeds veranderende context maakt dat we de Beleidsvisie Sociaal Domein in 2023 evalueren en actualiseren waar nodig.

Stand van zaken

In 2023 zijn we gestart met het beoordelen van de Beleidsvisie Sociaal Domein 2020-2023. We zijn tot de conclusie gekomen dat het opstellen van een nieuwe visie en integrale nota voor het gehele sociaal domein inclusief de onderwerpen uit de programma's 1, 4 en 5 uit deze jaarstukken (d.w.z. sport, cultuur, gezondheid, veiligheid) wenselijk is. Daarmee zijn we ook gestart en de concept visie en integrale nota sociaal domein 2024-2040 ligt klaar en leggen wij in het tweede kwartaal 2024 ter besluitvorming voor aan de raad.

De toegang tot het sociaal domein moet zowel fysiek, telefonisch als elektronisch te benaderen zijn. De inwoner met een ondersteuningsvraag kan rekenen op goede informatie en advies, kortdurende ondersteuning, verwerking van een hulpvraag, een beschikking en/of een doorverwijzing naar een ander loket, zoals het Centrum voor Indicatiestelling Zorg (CIZ) voor ondersteuning vanuit de Wet Langdurige Zorg of zorg op basis van de Zorgverzekeringswet (ZVW).
De komende jaren zetten wij in op het bieden van een integrale intake voor inwoners met ondersteuningsvragen. Daarbij kijken wij ook naar integrale dienstverlening. Ook voor andere professionals, die contact hebben met inwoners van de gemeente Zevenaar is de toegang tot hulp en ondersteuning een herkenbare en belangrijke partner. Voor inwoners die geen ondersteuningsvraag hebben (maar wel problemen kennen) en multi-probleem casussen bieden wij een integrale aanpak van de vraagstukken.

Stand van zaken

Bij de toegang is een expertteam ingericht dat direct geraadpleegd kan worden door het KCC. Dit vangt veel vragen aan de voorkant af en leidt tot snellere, efficiëntere afhandeling van vragen.

De kwaliteit van de zorg aan onze jeugdigen monitoren we continu door middel van cliëntervaringsonderzoeken, accountantsgesprekken en controle op doelmatigheid, rechtmatigheid en kwaliteit. In de aanbestedingstrajecten hebben wij altijd aandacht voor de kwaliteit van de zorg. Voor wat betreft contracten met jeugdhulpaanbieders en Wmo-zorgaanbieders sluiten we aan bij de regionaal aangestuurde inkooptrajecten van de MGR Sociaal Domein Centraal Gelderland. Bij iedere inkoopronde sturen wij op het afsluiten van langer lopende contracten en het verminderen van het aantal aanbieders.

Stand van zaken

Inkoop en monitoring zijn steeds in ontwikkeling. Voor de nieuwe inkoop verblijf gaat de wet Bibob nu ook toegepast worden.

Binnen het sociaal domein willen we werken vanuit vertrouwen met minder regeldruk en betere efficiëntie. We hebben de ambitie om een betere balans tussen uitgaven en daadwerkelijke zorg te realiseren en minder geld te besteden aan administratieve taken. Met eenvoudig werken willen we geld besparen, aangezien onnodige regels en processen geld kosten. Door te vertrouwen op onze professionals binnen het sociaal domein is er minder verantwoording en administratie nodig.

Stand van zaken

Gezien de regionale en landelijke ontwikkelingen (hervormingsagenda) waar minder regeldruk en betere monitoring hoog op de agenda staan, verwachten we de komende tijd hier aandacht aan te kunnen geven. Waar mogelijk proberen we werkprocessen binnen jeugd intern al te toetsen op efficiëntie en noodzaak.

Ons doelgroepenvervoer willen we verbeteren. Dit betreft niet zozeer de huidige functie, het wagenpark of de dienstverlening van de BVO-DRAN, maar onze werkwijze en instroombeheersing. We stellen een verbeterplan op en werken in de periode 2023-2025 onder meer aan alternatieven om de instroom te beperken of om te buigen door inzet van voorliggende voorzieningen.

Stand van zaken

Het college heeft op 6 februari 2024 dit verbeterplan vastgesteld. Dit plan is gericht op verbeteringen in onze werkwijze en op instroombeheersing in het doelgroepenvervoer van de BVO DRAN. Voor de uitvoering van dit verbeterplan is de gemeenteraad om budget gevraagd. In maart 2024 is de gemeenteraad hiermee akkoord gegaan en heeft het budget vastgesteld.

Sinds de invoering van de Jeugdwet (2015) is jeugdzorg voortdurend in ontwikkel. Wij nemen actief deel aan relevante regionale overleggen (via de MGR Sociaal Domein Centraal Gelderland) en blijven op de hoogte van de ontwikkelingen en oefenen waar mogelijk invloed uit.
Wij volgen de ontwikkelingen via de VNG nauwgezet. Verder volgen wij ook de landelijke ontwikkelingen op het gebied van innovatie. Best–practices nemen we (indien mogelijk) over in Zevenaar.

Stand van zaken

De hervormingsagenda is landelijk vastgesteld en gemeenten hebben tot 2026 om de hervormingsagenda te implementeren. Zevenaar heeft in 2023, daar waar mogelijk, al acties ingezet om meer in het voorliggend veld en preventieve sfeer op te pakken. Dit ligt in de lijn van de hervormingsagenda. Zevenaar is actief (bestuurlijk en ambtelijk) betrokken bij de thema's uit het regionale plan van aanpak dat voortvloeit uit de hervormingsagenda.
Nieuwe regionale inkoop verblijf jeugd per 1 juli 2024.

De inzet van mantelzorgers is van groot belang en van onschatbare waarde, ook om te voldoen in de groeiende zorgvraag. We onderzoeken hoe mantelzorgers een waardering gegeven kan worden, aanvullend op de bestaande mantelzorgondersteuning.

Stand van zaken

In 2023 is de mantelzorgwaardering vormgegeven in drie pijlers:

• de mantelzorgmarkt;
• een mantelzorgcompliment à € 30,- per mantelzorger uit Zevenaar;
• de uitvoeringskosten.

Dit is door middel van een opdracht door Caleidoz uitgevoerd. In het eerste kwartaal 2024 evalueren wij deze aanpak, waarna de raad het vervolg krijgt voorgelegd.

Voorstel raad

Wij stellen voor het jaar gereed van dit resultaat aan te passen naar 2024.

We houden meer rekening met de menselijke maat bij de uitvoering van de Participatiewet, bijvoorbeeld door het aanpakken van hardheden en knelpunten bij de uitvoering van de Participatiewet. Daarbij hebben we tevens aandacht voor de vorm van onze handhaving.

Stand van zaken

Wij zoeken bij dit onderwerp aansluiting bij de landelijke ontwikkelingen op dit terrein. Er doen zich op dit moment veel ontwikkelingen voor op dit beleidsveld; het gaat hier om de Participatiewet in balans (herziening van de Participatiewet). Dit is een intensief en omvangrijk traject. Vertaling hiervan in concrete maatregelen zal in de jaren 2024, 2025 plaatsvinden. Dit onderwerp maakt deel uit van de Liemerse Participatieagenda. Eind 2023 is hier een start meegemaakt.

De effectiviteit van een aantal preventieve voorzieningen in het sociaal domein die de afgelopen jaren zijn wegbezuinigd onderzoeken en herzien we waar nodig. Het gaat hier om een heroverweging van bezuinigingen op sociaal raadsliedenwerk, volwasseneneducatie (Caleidoz) en mantelzorgondersteuning (zie ook 6.3.1).

Stand van zaken

Samen met het opstellen van de nieuwe visie en integrale nota sociaal domein en het voortschrijdend inzicht ten aanzien van de hervormingsagenda wordt steeds helderder hoe wij de ombuiging binnen het Sociaal Domein vorm gaan geven. Voor 2024 staan nog een aantal voorstellen op stapel om de preventieve voorzieningen te versterken. De bezuiniging op de mantelzorg heeft de raad al herzien.

Vrijwilligerswerk kan werkzoekenden helpen bij het vinden van een baan en draagt bij aan het voorkomen van eenzaamheid. We willen soepeler omgaan met de regels voor vrijwilligerswerk voor werkzoekenden. Ook met andere regels voor werkzoekenden willen we experimenteren om de kans op het vinden van een passende baan te vergroten.

Dit onderwerp maakt onderdeel uit van de Liemerse Participatieagenda; eind 2023 is er gestart met de planontwikkeling. Vertaling hiervan in beleid en nadere maatregelen zal in 2024 vorm krijgen.   

Regionale samenwerking in het sociaal domein moet leiden tot kwalitatief goede en efficiënte dienstverlening aan de inwoners van de 11 deelnemende gemeenten. Daarbij is het lokale beleid leidend. De MGR is van en voor de samenwerkende gemeenten.

De vervoersorganisatie is ingesteld ter gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemers met betrekking tot het tot stand brengen, ontwikkelen en in stand houden van een kwalitatief hoogwaardig, herkenbaar, efficiënt en eenvoudig te gebruiken doelgroepenvervoer. Hierbij wordt rekening gehouden met de mogelijkheden van reizigers en hun sociale netwerk en wordt erop toegezien dat het aanvullend vervoer ook in het buitengebied en de kleine kernen voldoende gewaarborgd is en dat het vervoer een optimale aansluiting heeft op het openbaar-vervoer-netwerk.

Beleidsindicatoren

De cijfers over 2023 zijn nog niet bekend (info hierover ontbreekt op dit moment op de website "Waar staat je gemeente").

De cijfers over 2023 zijn nog niet bekend (informatie hierover ontbreekt op dit moment op de website: "Waar staat je gemeente").

De cijfers over 2023 zijn nog niet bekend (info hierover ontbreekt op dit moment op de website: " Waar staat je gemeente").

Zevenaar heeft in vergelijking met Gelderland meer inwoners met maatwerkarrangementen vanuit de Wmo. Dit heeft verschillende oorzaken:
1. Zevenaar kent ten opzichte van Gelderland een meer vergrijsde populatie. Vergrijzing blijkt een voorspeller voor Wmo gebruik. Het aantal mensen in Zevenaar dat hulp vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) nodig heeft, is daardoor hoger.
2. In de gemeente Zevenaar zijn veel soorten van zorg en ondersteuning vanuit de Wmo als maatwerk georganiseerd. Er zijn (grote) gemeenten in Gelderland die vormen van zorg en ondersteuning als algemene voorziening hebben georganiseerd die in Zevenaar als maatwerk worden ingezet. Hulp bij het Huishouden is hier een voorbeeld van. Diverse (grote) gemeenten hebben dit als algemene voorziening georganiseerd. Aangezien er binnen de Wmo veel gebruik wordt gemaakt van Hulp bij het Huishouden heeft dit een verlagend effect op het Gelders gemiddelde. In Zevenaar hebben we Hulp bij het Huishouden georganiseerd als maatwerkvoorziening. Deze keuze verklaart voor een deel dat Zevenaar meer cliënten met een maatwerkarrangement Wmo kent.
Daarnaast zien we dat het aantal cliënten met een maatwerkarrangement Wmo nog steeds stijgt. Naast de vergrijzing in Zevenaar is de invoering van het abonnementstarief en de daaruit voortvloeiende aanzuigende werking een belangrijke verklaring.
In onze gemeente hebben 890 per 10.000 inwoners een maatwerkvoorziening. De vergelijkende cijfers van Gelderland zijn niet bekend.

Er zijn voor 2023 nog geen cijfers beschikbaar.

Een jeugdbeschermingsmaatregel wordt door de rechter opgelegd en het voorlopige cijfer laat een lichte daling zien. Dit is een trend die ook landelijk geldt. Een eenvoudige verklaring hiervoor is er niet. Wellicht speelt het gebrek aan personeel in de jeugdzorg een rol bij het toewijzen en uitvoeren van een maatregel.

Er is een lichte afname te zien ten opzichte van het vorig jaar. Zevenaar blijft boven het Gelders en landelijk gemiddelde.

Het streven is om in de pas te lopen met het Gelders gemiddelde, dat is in 2023 gelukt. De inzet van jeugdreclassering is een maatregel die wordt opgelegd door een rechter. Daarmee is onze invloed beperkt en proberen we vooral te voorkomen dat jongeren in dergelijke trajecten terecht komen. Dat gebeurt o.a. door de inzet van jongerenwerk, Halt, Iriszorg, leerplicht, maatschappelijk werk.

De vermindering van het aantal lopende re-integratievoorzieningen is een gevolg van de daling van het aantal personen met een bijstandsuitkering.

Geconstateerd wordt een lichte toename van de netto arbeidsparticipatie. Dit als gevolg van economische omstandigheden.

De gemeente Zevenaar streeft naar een zo'n laag mogelijk aantal personen met een bijstandsuitkering. Het aantal personen met een bijstandsuitkering per10.000 inwoners bevindt zich onder het Gelders gemiddelde.
Wij constateren dat het aantal personen met een bijstandsuitkering daalt.   
Deze daling wordt veroorzaakt door:
a) gedane investeringen in de RSD (de RSD heeft van de raad een nieuwe opdracht gekregen);
b) de verbeterde situatie op de arbeidsmarkt (meer werkgelegenheid/banen).