Wat hebben we gedaan?

Er zijn in de afgelopen periode al de nodige AED’s geplaatst in wijken en dorpen. We beoordelen in de komende periode of er nog aanvulling gewenst is en hoe we het beheer borgen. We onderzoeken een subsidieregeling, met name voor opleidingen. Crowdfunding en andere vormen van financiering willen we aanmoedigen.

Stand van zaken

We hebben een subsidieregel ontwikkeld voor het organiseren van opleidingen en onderhoud per dorp of wijk (in geval van stad Zevenaar). Daarnaast zijn er incidentele acties uitgevoerd in het kader van het plan van aanpak. Zo zijn er in verschillende wijken AED’s gesubsidieerd, buitenkasten gesubsidieerd en zijn er voor de auto’s van de BOA’s mobiele AED’s aangeschaft. Het budget is hiermee niet volledig ingezet voor dit jaar. De kernen en het centrum van Zevenaar hebben inmiddels een dekkend aanbod. Dat houdt in dat er voldoende AED's zijn geplaatst. Dit geldt niet voor de gebieden buiten de bebouwde kom van de dorpen en Zevenaar.

Met de VGGM blijven we in overleg om de aanrijdtijden van ambulance spoedritten te verbeteren in een aantal kernen. Daarbij houden we rekening met ontwikkelingen in de ambulancezorg, infrastructurele werken en positionering van de ambulanceposten in de regio.

Stand van zaken

Aanrijdtijden en bovenal kwaliteit van zorg en dienstverlening zijn continu onderwerp van gesprek met de VGGM. De raad is en wordt hier actief over geïnformeerd.

Ook al in de fase voor de geboorte van een kind ondersteunen we kwetsbare (aanstaande) ouders. Hierbij sluiten we sinds 2020 aan bij het landelijke project Kansrijke Start voor alle kinderen. Binnen dit kader bieden we de doelgroep laagdrempelige ondersteuning thuis met initiatieven als Voorzorg en Nazorg voor kwetsbare (aanstaande) ouders en Sterk Ouderschap voor ouders die vragen om een steuntje in de rug. We willen dit aanbod uitbreiden met o.a. groepsbijeenkomsten voor aanstaande jonge ouders. Dit is wat de doelgroep zelf als wens heeft aangegeven. De inzet kan een preventieve werking hebben op de lange termijn.

Stand van zaken

In 2023 hebben betrokken partijen met ondersteuning van de gemeente activiteiten uitgevoerd om (aanstaande) kwetsbare ouders te ondersteunen. Terugkijkend zien we dat de doelgroep beter wordt bereikt, door toename van het aantal gezinnen dat wordt geholpen. De GGD heeft bij meer gezinnen huisbezoeken afgelegd om laagdrempelig ondersteuning te bieden. Ook hebben vrijwilligers van Humanitas met het project Home Start meer kwetsbare gezinnen kunnen begeleiden bij de opvoedingsondersteuning. Als gemeente hebben we een taak de verschillende organisaties meer te laten samenwerken. Hier hebben wij in 2023 door gesprekken met organisaties aandacht aan besteed. Zij weten elkaar nu beter te vinden en kunnen ouders makkelijker doorverwijzen als dat nodig is.

Ziekenhuis Rijnstate Zevenaar blijft behouden voor Zevenaar en omgeving. Met handhaving van het huidige aanbod van zorg onderzoeken we mogelijkheden voor toevoeging van versterkende (specialistische) functies voor gezondheidszorg op deze locatie, bijvoorbeeld geriatrische voorzieningen.

Stand van zaken

Geen bijzonderheden.

Samen met onze inwoners en bedrijven staan we voor de opgave energietransitie. Dat willen we bereiken door ons in te zetten op het besparen van het energieverbruik en op een overstap van fossiele brandstoffen naar duurzame vormen van energie. Wij geven ruimte aan initiatieven uit de samenleving, die een bijdrage leveren aan de energietransitie. We willen in dialoog met inwoners en andere betrokkenen samen een koers uit stippelen hoe Zevenaar in 2050 CO2 neutraal is. Samen met onze inwoners gaan we op zoek naar de beste alternatieve energiebronnen voor Zevenaar en op welke locaties deze het best gerealiseerd kunnen worden. Via het energieloket, energiecoaches en campagnes als Kids groen en duurzaam, energiebesparing woningvoorraad en door middel van informatievoorziening aan bedrijven (samen met de ODRA) zorgen we voor de nodige bewustwording en gedragsverandering.

Stand van zaken

In dialoog met de samenleving willen we samen een koers uit stippelen hoe Zevenaar in 2050 CO2 neutraal is. Hiervoor is in de tweede helft van 2023 een uitvraag gedaan, is uw raad in september 2023 meegenomen in een ‘Burgerraad proeverij’ en is door drie partijen een gezamenlijk projectplan aangeboden. Eind 2023 hebben we de betrokken partijen geïnformeerd dat we niet akkoord zijn gegaan met het projectplan omdat de totale kosten niet binnen de door u gestelde financiële kaders passen. In de eerste helft van 2024 zal duidelijk worden wat het vervolg zal worden.

Om de energiebesparing in de woningvoorraad te verbreden is gekeken naar het anders inrichten van de ondersteuning. Er is een uitvraag gedaan voor het realiseren van verschillende fysieke ondersteuningsloketten verspreid over de gemeente. De verwachting is dat in de tweede helft 2024 dit gerealiseerd kan worden.

De CO2-Prestatieladder zetten we in om als organisatie op de onderdelen energie inkoop, mobiliteit en eigen vastgoed (gemeentehuis, Turmac Cultuurfabriek en de gemeentewerf) 100% CO2-neutraal zijn.

Stand van zaken

Op 31 oktober 2023 heeft het college van B&W het Klimaatplan 'Op weg naar een klimaatneutrale organisatie' vastgesteld. In de raadinformatiebrief (ID 397) heeft het college uw raad hierover nader geïnformeerd.

Via de Groene Metropoolregio dragen wij bij aan de totstandkoming van een Regionale Energie Strategie (RES). Het RES moet de energietransitie, het overschakelen van fossiele energie naar duurzame energie, mogelijk maken.
Dit gebeurt bijvoorbeeld via zonnevelden, windturbines of warmte uit de bodem. De gezamenlijke ambitie en de zoekgebieden voor duurzame opwek zijn in het RES 1.0 besluit vastgelegd. Verder is de basis gelegd voor de Regionale Structuur Warmte.
Naast duurzaamheid is ook het ruimtelijk aspect van belang. De regio werkt onder andere via een plan Milieueffectrapportage (MER) aan de onderbouwing van de keuzes, die in de RES 2.0 moeten worden gemaakt.

Stand van zaken

Het uitvoeringsplan (UVP) Regionale Energiestrategie (RES) Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen is geactualiseerd. Hierin is afgesproken hoe we de komende jaren gaan samenwerken, hoe we komen tot uitvoering van de RES 1.0 en op welk niveau (lokaal, bovenlokaal, regionaal of bovenregionaal). Verder wordt ook het warmtespoor (alternatieven voor aardgas) regionaal uitgewerkt. Medio 2024 zal hier meer informatie over komen.

De energierekening wordt voor iedereen hoger, de noodzaak en urgentie van de energie- en warmtetransitie is en wordt belangrijker. Daarom moet iedereen mee kunnen doen. We maken slim gebruik van landelijke regelingen en subsidietrajecten. Kennis en kunde worden zoveel mogelijk gedeeld via bestaande platforms/kanalen (zoals het energieloket en energiecoaches). Deelname aan landelijke subsidieregelingen biedt de mogelijkheid van subsidie voor kleine energiebesparende maatregelen. Die deelname zetten wij voort. Ook onze eigen subsidieregeling voor toekomstbestendig wonen blijven we inzetten voor het stimuleren van energiebesparende maatregelen.

Stand van zaken

We nemen deel aan landelijke subsidietrajecten (zoals de Lokale Aanpak Isolatie) waarin we eigenaar-bewoner kunnen helpen bij het isoleren van hun woning. In 2023 hebben we het isolatieprogramma Zevenaar opgesteld. Hierin staat beschreven hoe wij de landelijke subsidie gaan gebruiken om eigenaar-bewoners te stimuleren en ondersteunen bij het isoleren van hun woning. De toekomstbestendig wonen lening, de inzet van het digitale energieloket en de inzet van energiecoaches zijn in 2023 voortgezet. Verder is de mogelijkheid verkend om fysieke ondersteuningsloketten verspreid over de gemeente te realiseren.  

Via een laadvisie willen we aangeven hoe Zevenaar een bijdrage kan leveren aan de totstandkoming van een landelijk dekkend netwerk laadpalen. Wij sluiten daarbij aan op de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL), opgesteld door provincie, gemeenten, marktpartijen en netbeheerders. Wij werken daarvoor samen in de Samenwerkingsregio Oost.

Stand van zaken

De uitrol van publieke laadinfrastructuur is in volle gang. In het kader van netcongestie wordt gewerkt aan een aanpak voor de netimpact van laadinfrastructuur, waarbij gekeken wordt naar handelingsperspectieven voor het plaatsen van laadinfrastructuur op locaties waar netcongestie zich voordoet. Vanwege netcongestie is besloten geen regionale concessie te organiseren voor snellaadinfrastructuur. In plaats daarvan is gekozen voor een maatwerkaanpak voor het realiseren van snellaadinfrastructuur.

Het Nationaal Klimaatakkoord heeft de regie van de warmtetransitie bij de gemeenten neergelegd, om te komen tot alternatieven voor aardgas als warmtebron. In Zevenaar moeten ongeveer 20.000 woningen aardgas vrij worden, waarbij betaalbaarheid en betrouwbaarheid belangrijke uitgangspunten zijn. Dit hebben we vastgelegd in de Warmtetransitievisie (vastgesteld 2019).

De planning om het proces in de wijken en dorpen van Zevenaar te starten om aardgas vrij te worden is vanwege financiële afwegingen bij de Kadernota 2020-2023 getemporiseerd. Er is afgesproken dat vanaf 2023 de verdere uitrol versneld opgepakt gaat worden. De planning wordt daarvoor geactualiseerd. In 2023 starten we de uitvoering van de warmtevisie. Daarin staat de aanpak van het energiezuiniger en aardgasvrij maken van de woningen in de gemeente Zevenaar. Per kern dorp, wijk of en buurt wordt bekeken welke de meest logische alternatieven voor aardgas zouden kunnen zijn en wanneer. Er wordt een termijn van 2 jaar ingepland voor overleg en planvorming met de bewoners.

In Angerlo is al een pilot voor de warmtetransitie opgestart. Het opgestelde plan, vastgesteld door de gemeenteraad op 29 september 2021, vormt de basis voor een uitvoeringsplan. Voor het opstellen daarvan wordt gewerkt door alle betrokken partijen (bewoners, woningcorporatie, netbeheerder en gemeente) samen in de Programma Organisatie Angerlo. De ervaringen en uitkomsten van deze pilot zijn waarschijnlijk goed bruikbaar voor de uitrol over rest van de gemeente.

Stand van zaken

Het proces om aardgas vrij te worden verder in de wijken en dorpen uit te rollen loopt niet volgens planning van de huidige Transitievisie warmte. Voor de uitvoering van de gemeentebrede uitrol zijn nog geen middelen gereserveerd. Vanwege de planning en vanwege de veranderende rol voor gemeenten zal de Transitievisie warmte geactualiseerd worden. Deze gaat meer inzicht geven in wat de alternatieven per dorp zijn en wat de planning van de uitrol kan worden. De visie geeft ook meer inzicht in de benodigde middelen voor proces en onderzoek.

De pilot Angerlo loopt niet volgens planning. De commissie Ruimte is hierover eind vorig jaar mondeling geïnformeerd door de portefeuillehouder. Er zijn momenteel onvoldoende mogelijkheden voor het starten van een vervolgfase. De gerealiseerde inzichten tot nu toe worden verzameld in het Wijkuitvoeringsplan dat eind tweede kwartaal 2024 wordt verwacht.

Voorstel raad

Kennisnemen van de vertraging.

Met de woningbouwcorporaties en de provincie onderzoekt de gemeente de mogelijkheden van een warmtenet voor de stad Zevenaar. Daarvoor is in 2020 een plan opgesteld. De onderzoeksresultaten geven aanleiding over te gaan tot een intentieovereenkomst (einde 2022) en vervolgens toe te werken naar een samenwerkingsovereenkomst (2023) met als doel de aanleg van een warmtenet.
Verder vindt een onderzoek plaatst naar de mogelijkheden van het door trekken van dit warmtenet naar Didam (gemeente Montferland).

Op het Gelders Eiland is een businesscase in ontwikkeling voor het gebruik van de restwarmte van de steenfabriek in Spijk. De provincie, de gemeente en andere partijen dragen ook bij in de kosten van dit onderzoek.

Stand van zaken

Het landelijk standpunt over de verhouding privaat – publiek bij warmtenetten heeft mogelijke consequenties voor de gemeente. Dit wordt meegenomen bij het onderzoeken van de mogelijkheden van een collectieve warmtevoorziening op verschillende locaties, zoals Angerlo, stad Zevenaar en Spijk. Om de initiatieven van warmtenetten (zoals het initiatief warmtenet Spijk) te kunnen ondersteunen en faciliteren zijn middelen nodig. Hierin is nog niet voorzien. Voor Spijk is de planning om medio 2024 tot een samenwerkingsovereenkomst te komen. Dit geeft globale inzichten in de taken en rollen van de verschillende partners met een kostenraming en planning.

Voorstel raad

Als duidelijk is wat de mogelijkheden, taken en rollen zijn, zal de raad worden geïnformeerd.

Met de werkgroep Fairtrade gemeente Zevenaar zetten we ons in om het keurmerk Fairtrade gemeente te verwerven. De voorbereidingen zijn nagenoeg afgerond. Naar verwachting kan het keurmerk nog in 2022 worden aangevraagd en vindt toekenning plaats in 2023. Dat is een eerste stap naar verantwoord inkopen tegen een eerlijke prijs.

Stand van zaken

De titel Fairtrade Gemeente is behaald in 2022, en de campagne is nu in uitvoering en heeft een structureel karakter. De werkgroep Fairtrade Gemeente Zevenaar heeft in 2023 diverse activiteiten georganiseerd om fairtrade onder de aandacht te brengen bij inwoners, bedrijven en organisaties. Een geslaagd voorbeeld is de actie waarbij fairtrade bananen zijn uitgedeeld aan kinderen tijdens de avondvierdaagse van 't Gelders Eiland. Eind 2023 hebben 41 bedrijven en organisaties in Zevenaar zich bij de campagne aangesloten.

Een circulaire economie is gericht op het optimaal inzetten en hergebruiken van grondstoffen. Het vormt een gesloten kringloop, waarin producten en grondstoffen hun waarde behouden. Zevenaar heeft als doelstelling in 2030 50% en 2050 100% circulair te zijn. Via een routekaart circulaire economie zetten we routes uit om dat doel te bereiken.
Regionale samenwerking is belangrijk om doelstellingen te behalen die wij niet op lokale schaal kunnen bereiken. Wij nemen deel aan de opgave circulaire regio van de Groene Metropoolregio 2023-2025. Via deze regionale samenwerking bevorderen we circulaire opdrachtgeverschap en inkoop in de grond-, weg en waterbouw.

Stand van zaken

Eind 2023 is een start gemaakt met het opstellen van de routekaart Circulaire Economie.

Het plaatsen van ondergrondse containers voor restafval bij hoogbouw is het laatste grote onderdeel van de harmonisatie van het afvalbeleid. Ook het nieuwe aanbiedstation op 7Poort nadert zijn voltooiing. In 2023 kunnen we de effecten van deze ontwikkelingen op het afvalaanbod en de afvalscheiding in kaart brengen. Mede op basis daarvan moet de gemeente brengen we in beeld hoe we verder willen met het afvalbeleid in de toekomst, welke doelen wij nastreven en welke middelen hiervoor nodig zijn. Hierna volgt actualisatie van het afvalstoffenbeleid. Wij moeten daarnaast bepalen hoe wij in overleg met de gemeente Montferland gevolg willen geven aan het onderzoek naar de toekomstbestendigheid van de Reinigingsdienst De Liemers (RDL).

Stand van zaken

In januari 2024 is een notitie behandeld in de raad om het ambitieniveau vast te stellen. De uitwerking in het afvalstoffenbeleidsplan staat gepland voor eind 2024.

Het klimaat verandert en daar moeten wij op inspelen. Wij hebben samen met de gemeenten Westervoort, Duiven en het Waterschap Rijn en IJssel het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie in de Liemers vastgesteld. Hierin is het beperken en voorkomen van wateroverlast en droogte ten gevolge van klimaatverandering geregeld. Het beperken en voorkomen van Hittestress is hierin nog niet geregeld.

In het uitvoeringsplan is gekozen voor het scenario, waarin is gezocht naar zoveel mogelijk samenloop met andere ingrepen en aanpakken binnen gemeente Zevenaar. Maatregelen die worden getroffen in het kader van klimaatadaptatie dragen vaak ook bij aan andere doelen. De kosten van de klimaatmaatregelen worden gedekt uit het watertakenplan.

Stand van zaken

Zoals in het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie beschreven worden klimaatmaatregelen aangelegd wanneer er zich kansen voordoen op termijn, m.a.w. 'meekoppelen waar het kan'.
Maatregelen voor het beperken en voorkomen van wateroverlast en droogte t.g.v. klimaatverandering worden zoveel mogelijk in lopende projecten (Revitalisering Angerlo, herinrichting Raadhuisplein) gerealiseerd. Daarnaast worden voorbereidingen getroffen voor toekomstige projecten (Kop van Tolkamer, wijk Bloemenkamp, Schrijvershoek, Lobith, diverse inbreidingsprojecten, etc.).

Daarnaast lopen in Liemers verband de volgende projecten:
- het maken van een afkoppelkansenkaart (in kaart brengen van potentieel geschikte locaties voor het infiltreren van hemelwater);
- een plan voor het stimuleren van het afkoppelen en infiltreren van hemelwater door particulieren op eigen erf;
- het opstellen van een handboek voor de inrichting van een klimaatadaptieve openbare ruimte;
- projectaanpak Droogte Achterhoek en Liemers waarbij wordt ingezet op kennisverbreding en samenwerkingsmogelijkheden om droogte tegen te gaan en hemelwater vast te houden.  

Voor de structurele aanpak voor het verminderen van hittestress in de gemeente wordt in 2023 een programma ontwikkeld en dit wordt geborgd in het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie.

Stand van zaken

In het watertakenplan is als gezamenlijke maatregel benoemd het opstellen van een hitteplan. De drie Liemerse gemeenten en het waterschap Rijn en IJssel hebben allen ingestemd met uitvoering van de maatregelen in het Uitvoeringsprogramma klimaatadaptatie waaronder dus ook deze maatregel. De provincie Gelderland heeft aanpak van Hittestress als een van de speerpunten benoemd. De gemeenten stellen in 2023-2024 een centraal hitteplan op waarin opgenomen wordt wanneer, wat, wie en hoe gecommuniceerd wordt bij hittegolven. Dit plan stellen we op met de GGD en veiligheidsregio, zodat een brede vertegenwoordiging partners ontstaat met één geluid. Het opstellen van het hitteplan is opgestart en naar verwachting wordt het 2024 afgerond. Aandachtspunt is bestuurlijke verankering, dit wordt nog uitgezocht.
In de grote revitaliseringsprojecten is extra budget beschikbaar voor het toepassen van hittestressmaatregelen in de vorm van toevoeging van groen en bomen.

Een goede luchtkwaliteit is belangrijk voor een gezonder en langer leven, met meer kwaliteit. Inzetten op het verbeteren van de luchtkwaliteit is daarom essentieel. We onderzoeken mogelijkheden voor subsidie of cofinanciering voor projecten die hiertoe bijdragen.

Aan een bureau is opdracht gegeven om een verkenning uit te voeren naar de betekenis van deelname aan het Schone Luchtakkoord. Dit is input voor een mogelijk vervolg. Advies en besluitvorming staat gepland voor het eerste kwartaal 2024.

Uitvoering van meerdere taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving voor gemeenten uit de regio Arnhem. Ook is ODRA voor de deelnemende gemeenten het aanspreekpunt voor milieuvraagstukken.

RDL zorgt voor de uitvoering van een groot deel van de afvalinzameling en -verwerking, een basistaak van de gemeente.

Beleidsindicatoren

De hoeveelheid aan huis ingezameld restafval is gedaald. Dat komt voornamelijk door de komst van de ondergrondse containers bij de hoogbouw. Omdat bewoners nu moeten betalen per keer dat zij de container gebruiken en door de uitgebreidere mogelijkheden om het afval te scheiden is de hoeveelheid restafval afgenomen.

Hernieuwbare elektriciteit is elektriciteit die is opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa.